De Verenigde Staten stoppen met het bespioneren van bevriende buitenlandse leiders.

De Amerikaanse president Barack Obama heeft dat vrijdag aangekondigd in zijn toespraak over de hervormingen van de Amerikaanse spionage- en surveillancepraktijken. Het bespioneren van leiders van andere landen gaat door.

Eerder liet een hoge functionaris al weten dat tientallen staatshoofden en regeringsleiders niet meer in de gaten zullen worden gehouden. De naam van de Duitse bondskanselier Angela Merkel is daarbij uitdrukkelijk genoemd.

Bevriende buitenlandse leiders zoals Merkel reageerden eerder boos op de Amerikaanse spionage. De Amerikaanse geheime dienst NSA bleek onder meer het mobieltje van de Duitse bondskanselier in de gaten te houden.

Beperkingen voor opslag metadata

Obama beloofde ook dat de Amerikaanse inlichtingendiensten het massaal verzamelen van gegevens alleen zullen gebruiken voor het bestrijden van terrorisme, het beschermen van de eigen troepen en bondgenoten en het bestrijden van criminaliteit.

Obama heeft beperkingen opgelegd voor de opslag van metadata, omdat vrijheden van burgers moeten worden gerespecteerd. "Mensen overal ter wereld moeten weten dat de Verenigde Staten geen gewone mensen bespioneren die onze nationale veiligheid niet bedreigen.''

De spionage- en surveillancepraktijken door de VS kwamen de afgelopen maanden aan het licht door de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden. Volgens Obama heeft de NSA aanslagen in het binnen- en buitenland voorkomen.

Duitsland blij met toezegging

De Duitse regering is blij met de toezegging van Obama. Een woordvoerder van de regering in Berlijn noemde het terecht dat veel mensen bezorgd zijn geraakt door de berichten over de activiteiten van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA.

"Tegen die achtergrond is de regering blij dat voortaan de bescherming van gegevens en de privacy, ook van niet-Amerikanen beter worden gerespecteerd", aldus de woordvoerder. Voor de regering in Berlijn geldt dat "op Duitse bodem het Duitse recht moet worden geëerbiedigd, ook en juist door onze nauwste partners en bondgenoten''.

EU ook positief

Ook de Europese Unie reageerde positief. Obama maakt duidelijk dat de terechte zorgen van de unie in Washington zijn gehoord, zei de woordvoerster van de Europese Commissie vrijdagavond. Zij sprak van het "begin van een belangrijk proces om zich met de bezwaren van de unie bezig te houden''.

Julian Assange, oprichter van de onthullingssite WikiLeaks, is heel wat minder tevreden. Hij zei tegen CNN in Obama's rede "een heleboel leugens'' te hebben gehoord. Hij wees erop dat de Amerikanen hun spionageactiviteiten niet beperken, ook al luisteren ze Merkel en de Britse premier David Cameron niet meer af.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl